سفری به دنیای NGOها و NPOها: آشنایی با تفاوت‌ها

خیلی از ما دوست داریم دنیایی بهتر بسازیم و به دیگران کمک کنیم. سازمان‌های غیرانتفاعی یا همون NGOها و NPOها دقیقاً برای همین کارها به وجود اومدن. اما این دو تا سازمان چطور با هم فرق دارن؟ اصلاً چرا باید بدونیم که چی به چیه؟ خب، اگه دوست داری بفهمی که این دو نوع سازمان چطور کار می‌کنن و چطوری می‌تونن دنیا رو جای بهتری کنن، جای درستی اومدی!

سازمان‌های غیردولتی (NGO) و سازمان‌های غیرانتفاعی (NPO) هر دو به دنبال اهداف اقتصادی نیستند و بیشتر تمرکزشان بر روی منافع اجتماعی است. به همین دلیل است که بسیاری از مردم در تشخیص تفاوت‌های میان این دو نوع سازمان دچار سردرگمی می‌شوند.

سازمان‌های غیردولتی (NGO) در خارج از بدنه دولت فعالیت می‌کنند، اما ممکن است گاهی از سوی نهادهای دولتی نیز تأمین مالی شوند. این سازمان‌ها معمولاً بر روی پروژه‌های بزرگ تمرکز دارند و ممکن است پروژه‌هایشان را به سطح بین‌المللی ببرند. این پروژه‌ها شامل کمک به جوامع نیازمند و محروم در کشورهای در حال توسعه می‌شود. در مقابل، سازمان‌های غیرانتفاعی (NPO) عموماً با کلیساها یا نهادهای محلی همکاری می‌کنند و به بهبود مسائل محلی می‌پردازند.

در حالی که نهادهای دولتی در مدیریت سازمان‌های غیردولتی نقشی ندارند، معمولاً بخشی از بودجه‌های خود را برای پروژه‌های مختلف این سازمان‌ها اختصاص می‌دهند. سازمان‌های غیردولتی معمولاً بر روی مسائلی مانند بهداشت، آموزش، حمایت اجتماعی، مشکلات زیست‌محیطی و نابرابری در کشورهای در حال توسعه تمرکز می‌کنند.

سازمان‌های غیرانتفاعی، همانطور که از نامشان پیداست، هیچ سود شخصی از فعالیت‌هایشان به دست نمی‌آورند. ساختار این سازمان‌ها می‌تواند شامل هیئت‌مدیره‌ای منتخب باشد که برای سازمان کار می‌کنند اما از بودجه‌های جمع‌آوری‌شده بهره‌ای نمی‌برند. تمامی بودجه‌های جمع‌آوری‌شده مستقیماً به پروژه‌های برنامه‌ریزی‌شده توسط سازمان‌های غیرانتفاعی اختصاص می‌یابد. تأمین مالی پروژه‌های NPO معمولاً از صنایع مربوط به مذهب، پیشرفت‌های علمی، سازمان‌های خیریه، یا حتی نهادهای دولتی تأمین می‌شود.

سازمان‌های غیرانتفاعی پس از ثبت نام به عنوان NPO می‌توانند به سرعت شروع به جمع‌آوری بودجه برای پروژه‌های خود کنند و همچنین می‌توانند برای دریافت کمک‌های مالی از نهادهای مختلف درخواست دهند. این موضوع در مورد سازمان‌های غیردولتی متفاوت است، چرا که این سازمان‌ها معمولاً با مسائل بین‌المللی و بزرگتری مواجه هستند و تأمین مالی آن‌ها معمولاً زمان‌بر است.

در سطح جهانی، بیش از چهل هزار سازمان غیردولتی وجود دارد که به طور بین‌المللی فعالیت می‌کنند و اکثر آن‌ها ریشه در هند دارند. مسائل مورد توجه این سازمان‌ها شامل برابری، حقوق بشر و توانمندسازی است. در مقابل، سازمان‌های غیرانتفاعی معمولاً به مسائل کوچکتر اما بسیار مهمی مانند هنر و فرهنگ، تحقیق و موضوعات مشابه می‌پردازند.

بنیادهای بزرگ و معروف اغلب سازمان‌های غیردولتی هستند زیرا دامنه فعالیت آن‌ها وسیع‌تر از NPOها است. NPOها بیشتر بر روی بهبود مسائل خاص و محلی تمرکز می‌کنند. رهبران هر دو نوع سازمان از فعالیت‌ها یا کمک‌های مالی دریافتی سود نمی‌برند. بنابراین، هدف هر دو نوع سازمان، کسب سود برای منافع شخصی نیست، بلکه کمک به بخش‌های مختلف جامعه، چه محلی و چه بین‌المللی، است. هر دو نوع سازمان به دنبال دریافت انواع مختلفی از کمک‌های مالی برای اجرای طرح‌های خود هستند.

با وجود تفاوت‌ها، در برخی موارد نهادهای تأمین مالی از هر دو نوع سازمان، NGO و NPO، درخواست‌های کمک مالی را قبول می‌کنند. به همین دلیل، بسیاری از دایرکتوری‌های کمک‌های مالی این دو نوع سازمان را ترکیب کرده‌اند تا درخواست‌ها را به طور جامع‌تری بررسی کنند. در نهایت، چه سازمانی NGO باشد و چه NPO، مهم‌ترین نکته، داشتن آمادگی برای همکاری و اتحاد درون و برون سازمانی است.

NGO دقیقا یعنی چی؟

NGOها (سازمان‌های غیردولتی) گروه‌هایی هستن که بدون وابستگی به دولت، تلاش می‌کنن مشکلات اجتماعی، زیست‌محیطی یا انسانی رو حل کنن. مثلاً شاید بخوان به محیط زیست کمک کنن یا حقوق بشر رو حفظ کنن.

ماموریت و اهداف

هدف اصلی NGOها اینه که تغییرات مثبت تو جامعه ایجاد کنن. اونا کارهایی مثل کاهش فقر، محافظت از محیط زیست، دفاع از حقوق بشر، و ارائه خدمات درمانی و آموزشی رو انجام میدن. به نوعی می‌تونیم بگیم که این سازمان‌ها قهرمان‌های گمنام جامعه‌ان.

منابع مالی

از اونجایی که NGOها پول زیادی ندارن، معمولاً از چندین منبع مختلف کمک مالی می‌گیرن:

• کمک‌های مردمی: مردم، شرکت‌ها و بنیادها پول میدن تا این سازمان‌ها بتونن به کارشون ادامه بدن.
• وام و کمک‌های بین‌المللی: سازمان‌های جهانی، دولت‌ها و بنیادهای خصوصی هم کمک‌هایی میدن.
• رویدادهای خیریه: NGOها رویدادهایی برگزار می‌کنن تا پول جمع کنن. مثلاً شاید یه مسابقه دو یا یه ضیافت شیک ترتیب بدن.

مثال‌هایی از NGOها

• بنیاد کانسرن هند، بمبئی: کمک به بهبود شرایط در زمینه سلامت، آموزش و توسعه جامعه.
• بنیاد آکانکشا، بمبئی: ارائه آموزش با کیفیت به کودکان خانواده‌های کم‌درآمد.
• سازمان Synergy Sansthan، مادیا پرادش: تقویت جوامع محروم از طریق مشارکت‌های اجتماعی.

مزایا و چالش‌های NGOها

این سازمان‌ها خیلی منعطف و نوآور هستن و می‌تونن به سرعت به بحران‌ها واکنش نشون بدن. ولی از طرف دیگه، به کمک‌های مالی وابسته‌ان و ممکنه با قوانین پیچیده کشورهای مختلف دست و پنجه نرم کنن.

NPO یعنی چی؟

حالا بریم سراغ NPOها (سازمان‌های غیرانتفاعی). این گروه‌ها هم دنبال سود نیستن و هدفشون فقط کمک به مردم و جامعه‌اس. از خیریه‌ها گرفته تا گروه‌های مذهبی و آموزشی، NPOها تو خیلی از زمینه‌ها فعالیت می‌کنن.

ماموریت و اهداف

NPOها تلاش می‌کنن تا جامعه رو بهتر کنن. مثلاً ممکنه پناهگاه‌هایی برای بی‌خانمان‌ها ایجاد کنن یا آموزش رایگان ارائه بدن.

منابع مالی

مثل NGOها، NPOها هم از کمک‌های مردمی، حق عضویت و کمک‌های مالی از بنیادهای مختلف بهره می‌برن.

مثال‌هایی از NPOها

• بنیاد جنسیس، گورگان: ارائه خدمات پزشکی به نوزادان فقیر که با نقص قلبی به دنیا میان.
• Agni Raksha، بنگلور: کمک به قربانیان سوختگی و ارائه خدمات درمانی و بازتوانی به اونا.

مزایا و چالش‌های NPOها

NPOها تنوع بالایی دارن و می‌تونن به مشکلات مختلف جامعه پاسخ بدن. ولی محدودیت منابع مالی و وابستگی به داوطلبان از چالش‌های بزرگشونه.

تفاوت‌های کلیدی بین NGOها و NPOها

تصورات غلط رایج درباره NGOها و NPOها

بعضی‌ها فکر می‌کنن که NGOها و NPOها یکی هستن، ولی در واقع NGOها زیرمجموعه‌ای از NPOها هستن و تمرکزشون بیشتر روی مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی جهانه. همچنین خیلی‌ها فکر می‌کنن که NPOها فقط از کمک‌های مردمی درآمد دارن، ولی این سازمان‌ها از مشارکت‌ها، فروش محصولات و خدمات هم درآمد کسب می‌کنن.

مطالعه موردی: تفاوت‌ها در عمل

بیایید دو تا مثال واقعی رو بررسی کنیم تا بهتر متوجه تفاوت‌ها بشیم:

مورد NGO – Dream a Dream (بنگلور، کارناتاکا)

این سازمان توسط ویشال تالریجا و سوچتا بهات تو بنگلور تشکیل شد تا به جوانان مدارس محروم کمک کنه و بهشون مهارت‌های حیاتی یاد بده. این NGO توی 1.5 میلیون کودک تأثیر گذاشته و 35 هزار معلم رو آموزش داده. اونا تلاش می‌کنن تا به جوانان فرصت بدن تا در شرایط سخت هم رؤیاهای بزرگی داشته باشن.

مورد NPO – Agni Raksha (بنگلور، کارناتاکا)

Agni Raksha یه NPO هست که به قربانیان سوختگی، به ویژه زنان و کودکان، کمک می‌کنه. این سازمان نه تنها به درمان جسمی این افراد کمک می‌کنه، بلکه با ارائه مشاوره و پشتیبانی روانی، بهشون امید به زندگی میده. کارهای اونا تو زمینه توانبخشی و حمایت از این افراد خیلی گسترده‌اس.

نتیجه‌گیری

هم NGOها و هم NPOها نقش مهمی تو بهبود جامعه دارن. NGOها بیشتر به مسائل جهانی می‌پردازن، در حالی که NPOها بیشتر روی مسائل محلی یا ملی تمرکز دارن. هر دو نوع سازمان از کمک‌های مردمی، حق عضویت و وام‌ها استفاده می‌کنن.

وقتی می‌خوای کمک کنی، مهمه که بدونی داری به یه NGO کمک می‌کنی که به محیط زیست اهمیت میده یا یه NPO که به آموزش کودکان محروم مشغوله. ولی فراموش نکن، هر دو نوع سازمان می‌تونن دست به دست هم بدن و تأثیر مثبتی بر دنیا بذارن. پس دفعه بعد که می‌خوای قدمی برای بهتر کردن دنیا برداری، یادت باشه که کمک تو، چه به یه NGO باشه چه یه NPO، می‌تونه دنیا رو به جای بهتری تبدیل کنه!